Zorluklar ve Görünümler Arasında: BRICs'in Geleceği ve Küresel Bağlamdaki Rolü

BRICS grubunun genişlemesi, küresel jeopolitik sahada önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor. Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin, Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika gibi orijinal üyelerden oluşan gruba katılması, küresel güç yapısındaki yeni perspektifleri, zorlukları ve potansiyel dinamikleri açıyor. Bu makale, yeni üyelerin katılmasının ardındaki nedenleri incelemekte, grupla ilgili iç ve dış zorlukları analiz etmekte ve bu gelişmenin küresel jeopolitiğe olan etkilerini tartışmaktadır.

BRICS'in Genişlemiş Görünüşü: Tek taraflılığa Karşı ve Çok Kutuplu Yeni Dünya Düzeninin Arayışı Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin katılımı, yükselen ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki işbirliğinin yeni bir bölümünü temsil ediyor. Bu genişleme, bazı batılı ülkeler tarafından uygulanan tek taraflılığa bir yanıt olarak görülüyor ve kültürel ulusal sınırların çeşitliliğini yansıtan çok kutuplu bir yeni dünya düzeni yaratma amacını taşıyor. Ancak bu birleşme, üyeler arasındaki farklılıklar ve karmaşık jeopolitik dinamikler nedeniyle önemli zorluklar sunuyor.

Yeni Üyeler Arasındaki Farklılık ve Gerilimler: İç Bütünlüğe Karşı Bir Meydan Okuma BRICS'in genişlemesi, grubu güçlendirmeyi ve yükselen ekonomiler arasındaki işbirliğini teşvik etmeyi amaçlarken, yeni üyeler arasındaki farklılıklar iç bütünlüğü tehlikeye atabilir. Rusya, Çin ve Hindistan, özellikle Asya'da, rekabetçi hegomanyalarını hedefliyorlar, ayrıca Hindistan ve Çin, Afrika ve komşu ülkelerde doğal kaynaklar için çatışabilirler. Burada üyeler arasında insan hakları ve ifade özgürlüğünün teşviki, iç gerilimleri aşmada ve grubun bütünlüğünü artırmada önemli bir rol oynayabilir.

Karmaşık Jeopolitik Sorunlar ve Yeni Üyelerin Hedefleri İran'ın katılımı örneğin, İran'ın dış politikası için stratejik bir başarı olarak görüldü. İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin BRICS grubunda yer alması, özellikle önceki gerilimler ve nükleer anlaşmanın çöküşü gibi olaylar göz önüne alındığında, başlangıçta düşünülemez görünüyordu. Bununla birlikte, bu aktörlerin dahil olması, bölgesel ilişkileri yumuşatmaya ve daha fazla ekonomik ve siyasi işbirliği sağlamaya yardımcı olabilir; aynı zamanda uluslararası ilişkilerde etik değerleri teşvik edebilir.

Küresel Jeopolitik ve Uluslararası Sistem İçin Sonuçları BRICS'in genişlemesi, küresel tartışmalara ve yeni bir dünya düzeninin inşasına ek sesler ekliyor. Bu gelişme, batılı egemenliği dengelemeye ve uluslararası sistemde çeşitliliği ve çok kutupluluğu teşvik etmeye katkıda bulunabilir. Ancak genişlemiş grubun başarısı, iç zorlukları yönetme yeteneğine, birleşik bir vizyonu pekiştirmeye ve Ukrayna'daki barış gibi karmaşık küresel konuları ele almaya bağlı olacaktır. Ayrıca üyeler arasındaki işbirliğinin temeli olarak insan haklarına ve özgürlüğe özel bir önem verilmelidir.

DERİNLEMESİNE BAKIŞ Makalenin ana noktalarını analiz ediyor ve makalemizi derlediğimiz kaynaklara daha fazla detay ve referans sağlıyoruz:

1. BRICS Genişlemesi

Makale, Arjantin, Mısır, Etiyopya, İran, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin katılımıyla BRICS'in genişlemesini tartışarak başlar. Bu genişleme, "yükselen ve gelişmekte olan ülkeler arasındaki işbirliğinin yeni bir bölümü" olarak görülüyor ve dünya ekonomisinin ve nüfusunun önemli bir parçasını temsil edecektir.

[Kaynak: vaticannews.va - 23 Ağustos 2023]

2. Genişlemenin Nedenleri

Bu genişlemenin arkasındaki neden açıklanırken, BRICS'in küresel ekonomik bir organizasyon olarak konumunu güçlendirmek ve kültürel ulusal sınırlarda daha fazla çeşitlilik yaratmak istediği belirtiliyor. Ancak, grup içinde Çin'in ekonomiyi domine etmesi gibi derin farklılıklar olduğuna dikkat çekiliyor.

[Kaynak: Il Sole 24 Ore - 24 Ağustos 2023]

3. BRICS'in Vizyonu

BRICS, farklı görüşlere sahip ancak ortak bir dünya vizyonuna sahip bir grup olarak tasvir ediliyor. Grubun çok kutuplu bir dünya düzeni ve ulusal kültürel sınırların çeşitliliğini koruma fikrini desteklediği vurgulanıyor.

[Kaynak: Il Sole 24 Ore - 24 Ağustos 2023]

4. Ukrayna Sorunu

BRICS zirvesinin sonuç bildirgesinde, Ukrayna'daki çatışmanın barışçıl bir çözümünü desteklediği ve diyalog ve diplomasi yoluyla çözüm aradığı belirtiliyor. Ayrıca BRICS'in kimseyle rekabet etmek istemediği, ancak yeni bir çok kutuplu dünya düzeni oluşturma amacında olduğu vurgulanıyor.

[Kaynak: Il Sole 24 Ore - 24 Ağustos 2023]

5. İran'ın Dış Politika İçin Sonuçları

İran'ın BRICS'e katılması, İran'ın dış politikası için tarihi bir an ve stratejik bir başarı olarak belirtiliyor. Bu, özellikle BRICS üyelerinin bazıları ile önceki gerilimleri göz önüne alındığında, jeopolitik ilişkilerde önemli bir değişiklik temsil ediyor.

[Kaynak: Il Sole 24 Ore - 24 Ağustos 2023]

Ayrıca, makale aynı zamanda İtalyan sinolog Francesco Sisci'nin analizini de içerir, bu da BRICS'ten yükselen talepleri dikkate almanın ve bu gruptan ortaya çıkan sorunları ele almanın G7 ve batılı sistemin önemini vurgular.

BRICS Kavramı: Eleştirel Bir Analiz "BRICs" terimi, 2001 yılında Goldman Sachs tarafından önde gelen yükselen ekonomileri ifade etmek için türetilmiştir. Ancak akronim kendisi, Batı'ya meydan okuma yeteneği ve gücü konusunda sorular ortaya çıkarır. BRICs ve Batı arasındaki bir karşıtlık fikri, BRICs'in başlangıçta yükselen ekonomilere finansal yatırımları çekmek için oluşturulduğu ve özünde Batı'ya karşı bir cephe yaratmak için değil, özellikle dikkate alınması gereken bir aşırılık olarak görülebilir.

BRICs İçindeki Nuanslar BRICs'in ele alınması gereken bir eleştirel yönü de, bu ülkelerin çeşitliliğinde yatmaktadır. Bazı gözlemciler, Süper-BRICs'in yeni bir küresel yönetim biçiminin ortaya çıkmasına yol açacağını umabilirken, gerçeklik çok daha karmaşıktır. BRICs üyeleri arasındaki tarihî, siyasî ve kurumsal farklılıklar, birleşik bir cephe inşa etmeyi zorlaştırır. Örneğin, Hindistan, ABD, Japonya ve Avustralya ile birlikte "Dört Taraflı Güvenlik Diyaloğu" gibi ittifaklara katılırken Çin ile çelişen hedeflere sahip olan QUAD'a dahil olmuştur.

BRICs Genişlemesi ve Yeni Dinamikler Arabistan, İran, Arjantin, Mısır, Etiyopya ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi yeni üyelerin BRICs'e dahil edilmesi, grup içi dinamikleri daha da karmaşık hale getirir. Bazı üyeler, ekonomik faydalar elde etmek için Çin ile işbirliği yapmaya yönelikken, diğerleri bu ittifaka daha belirgin ve ikili çıkarlarla yaklaşabilir. Bu durum, BRICs içindeki eylemlerini bir arada tutma yeteneğini daha da zayıflatabilir.

Para Birimlerinin Rolü Önemli bir konu, BRICS için ortak bir para birimi fikridir. Bu öneri hâlâ tartışma aşamasındadır ve üyeler arasındaki finansal ve para politikası sistemlerindeki farklılıkları ele alması gerekecektir. Ancak gerçekleşirse, grup için daha fazla finansal özerkliğe yönelik önemli bir adım olabilir.

Gerilimler ve Farklılıklar Grubun büyümesine rağmen, üyeler arasındaki gerilimler ve farklılıklar hâlâ varlığını sürdürüyor. Çin ve Rusya, BRICS'i Batı'ya karşı bir cepheye dönüştürmeye çalışabilir, ancak Brezilya, Güney Afrika ve Hindistan, birçok konuda farklı pozisyonlara sahiptir. Ayrıca Rusya, Çin ve Hindistan arasındaki rekabetçi hegomanyalar ve Afrika'daki doğal kaynaklar üzerindeki anlaşmazlıklar, grubun bir arada tutma yeteneğini zorlayan içsel zorluklar olarak ortaya çıkar.

BRICs ve G7 Arasındaki Diyaloğun Önemi Zorluklara ve farklılıklara rağmen, BRICs yükselen ekonomiler arasında önemli bir diyalog alanını temsil ediyor. G7 ve Batılı ülkeler, BRICs tarafından dile getirilen endişeleri ve talepleri dikkatlice göz önünde bulundurmalıdır. Geleneksel Batı merkezli çerçeve dışındaki görüşler, daha kapsayıcı bir küresel yönetim sistemine katkıda bulunabilir.

SONUÇ - BRICs'in Geleceği ve Küresel Bağlamdaki Rolü İklim Değişikliği ve Deniz Seviyesinin Yükselmesi: İklim değişiklikleri, başta fosil yakıt yanmaları olmak üzere insan etkinliklerinin neden olduğu küresel sıcaklık artışlarından kaynaklanır. Bu, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Hükümetlerarası Paneli (IPCC) 2021 raporu tarafından teyit edilmiştir. Yükselen sıcaklıklar buzulların ve buz örtülerinin erimesine yol açar, deniz seviyesinin yükselmesine katkı sağlar. [Kaynak: IPCC 2021 Raporu] Biyolojik Çeşitlilik Azalması ve Habitat Kaybı: Biyolojik çeşitliliğin kaybı, özellikle türlerin doğal yaşam alanlarının yok edilmesi nedeniyle oluşan kritik bir sorundur. Ormanların tahribatı, kentselleşme ve biyolojik çeşitliliğin azalması arasındaki ilişki, uzmanlar tarafından geniş çapta kabul edilir. Örneğin, 2019'da IPBES (Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri İntergovermental Bilim-Politika Platformu) tarafından hazırlanan "Küresel Değerlendirme Raporu", bu bağları vurgulamıştır. Hava ve Su Kirliliği: Endüstriyel faaliyetler ve fazla fosil yakıt tabanlı taşıma araçlarının kullanımı, atmosfer kirliliğinin başlıca kaynaklarıdır. Bu, sera gazlarının salınımına ve iklim değişikliğine katkıda bulunur. Su kirliliğinin kaynakları arasında endüstriyel ve sivil atıkların akarsulara boşaltılması bulunur. Dünya Bankası'nın 2020 Dünya Kalkınma Raporu, bu sorunların ele alınmasının aciliyetini vurgular. Plastik ve Atıklar: Okyanuslarda biriken plastik atıkları ciddi bir sorundur ve son yıllarda büyük ölçüde dikkat çekmiştir. Bu durum, deniz yaşamı için bir tehdit oluşturur ve hatta insan gıda zincirine girebilir. Örneğin, Jambeck ve arkadaşlarının (2015) yaptığı bir çalışma, yılda milyonlarca ton plastik atığın okyanusa girdiğini tahmin etmiştir. İnsana Etkileri: Çevresel değişiklikler, insan sağlığı üzerinde de doğrudan etkilere sahiptir. Örneğin, hava kirliliği, kalp ve akciğer hastalıkları gibi bir dizi sağlık sorunu ile ilişkilendirilir. BM Çevre Programı'nın (UNEP) 2019 Küresel Çevre Görünüm Raporu'na göre, hava kirliliği yılda yaklaşık 6,7 milyon erken ölüme neden olur. Ulusal Çapta Yapılan Çalışmalar: Uluslararası topluluk, bu sorunları tanımakta ve ele almaya çalışmaktadır. 2015 Paris Anlaşması, sera gazı emisyonlarını azaltarak iklim değişikliğiyle mücadele etmeyi amaçlayan küresel bir çabadır. Ayrıca, çevre ve sürdürülebilirlikle ilgili özel konuları ele alan birçok uluslararası sözleşme ve anlaşma bulunmaktadır. BRICS'in genişlemesi, küresel jeopolitiğin evriminde önemli bir adımdır. Yeni üyelerin katılımı, çok kutuplu bir dünya düzeninin arayışını yansıtırken, grup için zorluklar ve fırsatlar da ortaya koymaktadır. İç kohezyon, üyeler arası gerilimlerin yönetilmesi ve küresel konularla başa çıkma yeteneği, BRICS'in dünya politikasının geleceğini şekillendirme etkinliğini belirleyecektir. Daha bağlantılı ve karmaşık bir dünyada, BRICS'e yeni üyelerin katılması, jeopolitik tarihin seyrini derinden etkileyebilir.

Teknik Sözlük BRICS: Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika'nın oluşturduğu yükselen ekonomilerden oluşan uluslararası bir politik ve ekonomik grub. IPCC: İklim Değişikliği Hükümetlerarası Paneli. Bilim insanlarından oluşan bir grup, iklim değişikliği hakkında bilimsel bilgi toplar ve değerlendirir. IPBES: Biyoçeşitlilik ve Ekosistem Hizmetleri İntergovermental Bilim-Politika Platformu. Biyolojik çeşitlilik ve ekosistem hizmetleri hakkında bilgi sağlar. UNEP: Birleşmiş Milletler Çevre Programı. Çevre konularında küresel liderlik sağlamayı amaçlar. [Kaynak: Makale ve çeşitli güncel haber kaynakları]